Een serie boeken, meerdere seizoenen van een tv-serie en nu ook al het zesde deel in een filmreeks. Mees Kees is niet te stuiten als media-equivalent van kattenkruid voor Nederlandse kleintjes. Met Mees Kees op Eigen Benen in de bioscopen, is de tijd meer dan rijp om even kennis te maken met de twee sterren van de filmreeks: Leendert de Ridder en Sanne Wallis de Vries. Ofwel, voor ingewijden, ieders favoriete meester Kees en zijn schoolhoofd, mevrouw Dreus.

In dit deel moet stagiaire Kees zich van zijn beste kant laten zijn tijdens de audities voor de vossenjacht die mevrouw Dreus organiseert. Alle andere scholen van de regio kijken mee, dus de goede reputatie staat op het spel! Tegelijk worstelt mees Kees met het feit dat zijn moeder (gespeeld door Raymonde de Kuyper) vindt dat hij op zichzelf mag gaan wonen. En dan is er nog favoriete leerling Tobias, die het maar lastig vindt dat zijn moeder lijkt aan te pappen met een nieuwe vent.

Vlak na een besloten screening, waar Wallis de Vries de film alvast zag, wandelt ze samen met haar tegenspeler een vergaderruimte binnen bij distributeur WW Entertainment. De vertolker van de titelrol moet nog even geduld hebben tot na het interview. "Ja, ik ga hem straks kijken", lacht hij met dezelfde innemende megaglimlach als in de film. Op Eigen Benen is voor hem de derde keer dat hij Mees Kees speelt. Sanne Wallis de Vries is er al bij vanaf het prille begin.

De eerste vraag die ik wil stellen en die ik niet kan bedwingen: is het een woordgrap dat Leendert de Ridder in deze film een harnas aantrekt?

LdR, lachend: "Nou, mijn vader was er heel blij mee dat ik in een harnas ging! Ik had meteen die foto's doorgestuurd. Mijn vader was helemaal 'in de wolken'. Ha ha, zo heette de vorige film... De onbedoelde woordgrappen blijven komen! Maar ik vond het zelf ook leuk om in een harnas te gaan. Alleen mevrouw Dreus was het er niet helemaal mee eens."

Zij is in die scène wel even onder de indruk...

SWdV: "Maar ja, toen kende Mees Kees zijn tekst niet."

Is dat iets waar je uit echte-wereld-frustratie kunt putten, om dat dan lekker in je rol te stoppen?

SWdV: "Nou, wat wel zo is... Ik weet niet of je ooit gezien hebt dat ik bij de VPRO [Villa Achterwerk De Popgroep, red.] de buurvrouw speelde van een stelletje poppen, die kinderen moesten voorstellen. Die buurvrouw kon niet tegen geluiden. En daar dacht ik weer aan toen ik auditie deed voor Dreus bij de toenmalige regisseur Barbara Bredero nog. Ik deed toen de rol net zo, en meteen wist ik al: volgens mij heb ik de rol gekregen. Want Barbara was daar heel enthousiast over!

Ze heeft een soort fysieke onmogelijkheid om te ontspannen. Als ze iets hoort, trekt het meteen in haar lijf. Dus ik denk dat er bij haar iets in haar leven is gebeurd waardoor zij lichamelijk getraumatiseerd is."

Het zit ook letterlijk in de dialoog verwerkt: 'Ik hoor jullie helemaal op de gang!'

SWdV: "Ja, ze kan kinderen eigenlijk helemaal niet aan. Dus het is vrij wonderlijk dat zij een schooldirecteur is. Maar ze heeft natuurlijk het beste voor met de wereld en educatie heeft ze hoog in het vaandel."

Is die verkramptheid ook een van die dingen waarmee je meteen weer in het karakter kunt stappen?

SWdV: "Dat helpt me wel. Natuurlijk ook de kostuums en de pruik: ik zie mezelf daardoor in Dreus veranderen. Maar ik vind het ook niet leuk als Dreus te veel een typetje wordt. Het is natuurlijk een heel raar mens, maar ze moet wel een mens blijven. Dat is het echte werk: dat ik zorg dat ze van vlees en bloed blijft. Maar natuurlijk ook om te lachen. Ik heb Dreus met Barbara Bredero gebouwd, in de eerste drie films. Zij kwam weleens naar me toe zei dan: 'Je moet nog wel van haar kunnen blijven houden.' Het zit hem ook heel erg in dat je Dreus best zielig mag vinden."

En voor Kees. Wat was voor jou de instap, Leendert?

LdR: "Grappig genoeg zei Aniëlle Webster, toen ze mijn eerste film uit de reeks [Mees Kees Langs de Lijn, red.] regisseerde, al vrij snel: 'Bij hem duurt het altijd even twee seconden, voordat hij met een reactie komt.'"

Dat was een belangrijke sleutel?

LdR: "Jazeker. Het betekent: de informatie komt binnen, Mees Kees denkt erover na, dan vindt hij er iets van. En dan ontstaat vaak ook twijfel, van wat moet ik ermee? En dan kiest hij óf voor een sprong vooruit, óf dan denkt hij: ik ga hier nog over nadenken en ik kom erop terug. Er zit steeds een ruimte tussen incasseren en reageren. Dát maakte Mees Kees voor mij, omdat-ie daardoor een binnenwereld krijgt."

SWdV: "Ik moest tijdens het kijken ook vreselijk lachen om hoe Mees Kees naar Dreus kijkt, wanneer ik voordoe hoe hij een heraut moet spelen tijdens de vossenjacht. Jouw blik naar mij is er een van: 'Wauw, oké, zo moet het dus!' Maar tegelijk van: 'O mijn god, wat een rare vrouw.' Dat allemaal door elkaar, en dat wil Mees Kees ook weer niet laten merken. Je schakelt zo klein en zo snel. Dat is echt goed!"

LdR: "Die scènes met Mees Kees en Dreus zijn ook het leukst om te doen. Het is echt een geval van: Mees Kees komt van de Mees Kees-planeet en Dreus van de Dreus-planeet."

SWdV: "Ja, die zullen elkaar nooit zien, nee. Haha!"

Die vertraagde reactie is wel interessant. Als je de amateurpsycholoog gaat uithangen, kun je het misschien ook zo interpreteren dat Kees op een bepaalde manier een beetje op het spectrum zit.

SWdV: "Oh ja! Je kan er van alles bij verzinnen. En dat vind ik ook zo mooi aan de boeken, want die laten dat vrij aan de lezer. Oké, hij en leerling Tobias hebben allebei een vader verloren. Maar wat is er nog meer met ze aan de hand? Dat mag je zelf verzinnen."

LdR: "Ik heb er nooit zo over nagedacht, maar hij houdt in ieder geval niet van verandering. Kinderen houden daar eigenlijk bijna allemaal per definitie ook niet van. In zulke dingen is hij misschien zelf nog een beetje een kind."

De kinderen herkennen iets van zichzelf in zijn kinderlijkheid en het creëert een band. Dat maakt Mees Kees populair. Is die kinderlijkheid ook iets wat je specifiek opzoekt?

LdR: "Ik hoef er niet eens naar op zoek, omdat het echt al zo in de rol geschreven is. Hij staat echt op zo'n gelijkwaardig niveau met de kinderen, ook in zijn belevingswereld. Dat is zijn superkracht als leraar of stagiair is. Hij ziet daardoor heel snel: waar zitten kinderen mee? En hoe kan ik ze vooruit helpen? Dreus probeert dat ook wel, alleen op een totaal andere manier."

SWdV: "Ze komen uit verschillende richtingen, ja."

Sanne is er al vanaf het begin bij. Is Mees Kees daardoor misschien ook wel een beetje de franchise van mevrouw Dreus? Hoe ervaar je dat zelf?

SWdV: "Dat kan ik niet goed beoordelen. Ik vond daarnet tijdens het kijken van Mees Kees op Eigen Benen wel dat ik veel in beeld was. Op een gegeven moment dacht ik: 'Nou hup, ga weer naar die kinderen toe!' Eerlijk gezegd vergeet ik het vaak ook, en dan word ik op straat herkend door kinderen. En dan denk ik: o ja, Dreus!"

LdR: "Ik vind het wel ook de reeks van Dreus, en die van Sanne. Ik denk dat beide onmisbaar zijn voor de reeks."

SWdV: "Ik hoop dat ik tot mijn dood Dreus mag blijven spelen!"

Andere vaste betrokkenen zijn Raymonde de Kuyper als moeder van Kees en...

SWdV: "Geweldig hè! Oh, dat wil ik nog even zeggen: Raymonde doet het zo goed! Die heeft zo'n goede balans tussen humor en ontroering. Ze kan precies de goede tikjes geven aan Mees Kees. Echt formidabel, vind ik."

En ook scenarioschrijver Tijs van Marle doet vanaf begin mee. En misschien nog mensen die er als zo lang bij betrokken zijn?

SWdV: "Natuurlijk ook Mirjam Oldenhave, die de boeken schreef. Daar begint álles bij."

Zij is nog steeds nauw betrokken, dus?

SWdV: "Ja, ze is ook deze keer weer langsgekomen op de set."

Wat doet die consistentie voor jullie als je in zo'n reeks zit, is dat voor jullie als hoofdrolspeler heel prettig?

SWdV: "Ik vind het vooral heel fijn dat Mirjam Oldenhave blij is. Voor mij waren haar boeken de doorslaggevende factor om die auditie te doen. Mijn dochter die nu is twintig is, heb ik op haar zevende voorgelezen uit Mees Kees. Lang voordat er een film was. En toen op vakantie moest ik zó hard lachen tijdens het voorlezen, dat zij zei: 'Nou! Dat is míjn boek!' Ze vond echt dat ik haar verhaal afpakte door er zo om te lachen.

Dat was de scène waar het bij meester Hank in zijn rug schiet op kamp. Ik weet nog goed: hij blijft een beetje krom staan en Mirjam schrijft dat zo grappig op! Dat hij dan zegt: 'Gaan jullie maar even paddenstoelen zoeken', of zo. Alsof er niks aan de hand is. En die kinderen maar denken: 'Waarom komt-ie niet overeind?'"

Over die kinderen; die moeten steeds opnieuw gecast worden, want die worden allemaal te oud voor hun rol. Ik kan me voorstellen dat dat ook een interessante dynamiek geeft aan het werken.

LdR: "Wat ik altijd heel grappig vind: elke film die ik heb gedaan, waren er andere kinderen. Maar als ik ze voor het eerst ontmoet, weet ik meteen: o, jij bent Tobias. En jij bent Sep, jij bent dan weer Jacky. Het zijn natuurlijk allemaal unieke jonge acteurs. Maar je ziet wel meteen wie wie speelt. Ik hoef er geen smoelenboek bij te pakken."

Je hebt nu ook een generatie kindacteurs die zelf is opgegroeid met Mees Kees.

SWdV: "Die hebben natuurlijk die eerdere films allemaal gezien."

LdR: "Vooral de eerste dag merk je dat ze wel een beetje 'starstruck' zijn, maar dat is al binnen twee uur ook helemaal weg."

SWdV: "Dat snap ik ook heel goed. Als ik me voorstel: waar ik vroeger als kind van hield, en als ik die mensen in het echt had gezien... Dan was ik flauwgevallen! Daarom is het altijd belangrijk om die kinderen goed te begeleiden en te coachen. Zodat ze ook weten dat wij normale mensen zijn."

Is daar voor jullie ook echt een rol weggelegd om dat aan ze te begeleiden?

SWdV: "Nou, we hebben wel op een gegeven moment gevraagd: 'Mogen we even een momentje met de nieuwe bijrolkinderen.' En de figurantenkinderen, nog belangrijker! Even een momentje om te zeggen: 'We spelen Dreus en Mees Kees, maar we zijn Leendert en Sanne. En we zijn gewoon mensen. We hebben een pruik op, maar tussendoor doen wij normaal tegen elkaar. Doen jullie ook normaal tegen ons?' Want we hadden ook wel eens kinderfiguranten die gingen roepen: 'Dreus, Dreus!!', weet je wel. De hele dag! Daar kan dan geen kinderbegeleiding tegen op."

Wordt dat aspect weleens onderschat door mensen die niet weten hoe het is?

SWdV: "Als je met veel kinderen moet draaien en ook een lange periode, daar zou ik bijna een studie van willen maken: hoe werkt dat? Die kindacteurs moeten zich enerzijds veilig voelen, maar ze moeten ook presteren. Met kinderen werken vind ik wel echt heel interessant en volgens mij word ik er ook steeds ietsje beter in.

Daarom vond ik het bij deze film echt jammer dat ik ze bijna niet gezien heb. Er waren echt heel veel draaidagen die ik in mijn eentje had, of met Leendert en de andere volwassenen. Alleen op de allerlaatste dag zag ik de kinderen op dat grasveld, en dat vond ik meteen heel leuk."

LdR: "Het is vaak de eerste keer dat ze op een filmset staan, en dat ontroert me. Alles is nieuw en spannend voor ze. En dat boort ook bij mezelf datzelfde gevoel weer aan. Dat je misschien zelfs een beetje gaat klieren als het wachten wat lang duurt. Het is gewoon heel leuk om die spanning te voelen!"

Hebben jullie zelf ook een Mees Kees gehad vroeger?

SWdV: "Meester Ernst in de zesde klas was heel fijn. Daar had ik op een gegeven moment een misverstand mee: hij werd boos op een jongetje en toen zei ik: 'Maar hij deed niks.' Dus ik kwam voor dat jongetje op. Waarschijnlijk werd het hem allemaal even teveel en toen ging ik me er ook mee bemoeien. En toen zei hij opeens tegen mij: 'Ga jij er maar uit!' Dat had hij nog nooit gedaan bij mij, want we hadden eigenlijk een heel goede band. En toen is hij - ik schiet er vol van - 's avonds langsgekomen om te kijken of ik oké was. En ik weet nog dat ik dat zó fijn vond! Daar moet ik soms nog weleens aan denken. Meester Ernst."

LdR: "Ik had een meester Hoogendam. Ik weet dat ik hem een heel fijne meester vond, want ik wilde heel graag een film maken en hij nam toen zo'n camcorder mee. 'Dan gaan we een film maken in de klas. Mag jij een script schrijven...'"

SWdV: "Leuk!"

LdR: "En toen mocht ik de hele klas op stelten zetten met allerlei scènes en gingen we de klas filmen. Ik vond heel leuk dat hij mij de vrijheid gaf om dat te doen. Maar ik wist ook: ik vind deze man gewoon aardig. En ik denk dat je dat als kind ook wel heel belangrijk vindt. "

Ja precies, dat inspireert kinderen ook ontzettend.

LdR: "Wat ik ook altijd zeg: Mees Kees vind ik een pleidooi voor zachtheid. Want dat vind ik echt: zachtheid is heel belangrijk!"

En zelfs heel modern: een zachte mannelijkheid.

SWdV: "Ja, en ook misschien bijna wel een soort - en dat bedoel ik niet zo negatief als het klinkt - sukkeligheid die kinderen ook hebben. Want er komen heel veel films en andere kinderdingen uit waarin ze allemaal snel en slim en weet ik wat allemaal zijn. Maar je bent als kind toch eigenlijk ook gewoon een soort sukkel die de wereld nog niet helemaal goed begrijpt. Hoe dat in de Mees Kees-films zit, vind ik dat echt een verademing."

LdR: "Ik denk ook dat kinderen vooral dát in Mees Kees zien. En dat ze dan het gevoel hebben dat ze zelf ook eigenlijk kunnen ontspannen en best een beetje een sukkel mogen zijn."

Mees Kees op Eigen Benen is vanaf 12 december te zien in de bioscoop.